#PowiedzCześć Różnorodności! Takiej kampanii jeszcze nie było!

Od maja 2023 r. trwa ogólnopolska kampania społeczna #PowiedzCześćRóżnorodności. Jej inicjatorzy – Fundacja DEI Alliance oraz firma Better – połączyli siły z ponad 20 partnerami, by wspólnie pokazać wartość, jaką z różnorodności czerpią firmy, organizacje i całe społeczeństwo. Na czym jeszcze polega wyjątkowość tego projektu? 
To pierwsza kampania dotycząca różnorodności, która kładzie nacisk na wielowymiarowość człowieka, oddaje głos konkretnym osobom, pokazuje, że dostrzeganie i docenienie indywidualności zatrudnionych osób w miejscach pracy pozytywnie wpływa na budowanie włączającej kultury organizacyjnej. Mało tego, kampania otwiera się na każdego i każdą z nas i zaprasza do interaktywnego włączenia się w nią. 

Wspólny głos tych, którym zależy, czyli jak to się zaczęło

Kampania wyrosła z pragnienia budowania w naszym społeczeństwie pozytywnej narracji o różnorodności – takiej, która łączy ludzi, uczy szacunku i empatii; w której widzi się wartość – również dla biznesu, ale też takiej, która w bardzo prosty i bezpośredni sposób pokazuje, że mówiąc o różnorodności, mówimy o nas wszystkich. 
Inicjatorzy i koordynatorzy kampanii – Fundacja DEI Alliance i Better – postanowili zrealizować projekt, który miał wyjść poza wąskie grono osób zainteresowanych i połączyć różne środowiska po to, by wybrzmiał silny, wspólny głos na rzecz różnorodności i włączenia w miejscach pracy. I oto do współtworzenia kampanii zostały zaproszone podmioty, które aktywnie działają na rzecz różnorodności; które rozumieją jej istotę, mają podobne wartości i chcą łączyć się z innymi, by promować ten temat w Polsce –
głównie wśród innych pracodawców. Mało tego, to podmioty z różnych sektorów (biznes, organizacje pozarządowe, media, uczelnia) i branż (usługowej, kreatywnej, produkcyjnej itp.), o różnej wielkości. Dzięki współpracy z partnerami strategicznymi – CD PROJEKT RED, Deloitte, Grupą ANG, Inclusive.Buzz, Leżę i Pracuję, Phillip Morris, Sharebee i Screen Network, a także firmą Havas Warsaw (która przygotowała ideę kreatywną) oraz gronem partnerów wspierających i medialnych, powstała wartościowa kampania. 
Składają się na nią m.in.:

• plakaty (obecne zarówno w internecie, jak i w 5 miastach w Polsce – Warszawie, Krakowie, Poznaniu, Katowicach i Szczecinie),
• filmy z osobami biorącymi udział w kampanii,
• interaktywne narzędzie #Diverstory, które umożliwia dołączenie do kampanii każdej zainteresowanej osobie,
• quiz o różnorodności dostępny na stronie kampanii,
• inspiracje od firm partnerskich, które dzielą się swoimi dobrymi praktykami. 

Moc osobistych historii w miejscu pracy, czyli o czym jest ta kampania 

Nazwa kampanii #PowiedzCześćRóżnorodności ma niejako dwa wymiary – związane z dwuznacznością słowa „cześć”.

• Z jednej strony ma zachęcić do przywitania różnorodności w naszym życiu, do zaciekawienia się sobą nawzajem, otwarcia się z szacunkiem na drugiego człowieka.
• Z drugiej strony pokazuje, że warto tę naszą różnorodność świętować, zobaczyć w niej coś cennego, uczcić ją.

#PowiedzCześćRóżnorodności to kampania społeczna, która oddaje głos pracownikom i pracownicom konkretnych firm. Zaprasza ich do tego, by opowiedzieli o sobie, pokazali, co jest dla nich ważne, ale też podzielili się tym, jak osobiste do świadczenia budują ich miejsca pracy. 
W jaki sposób zostali wyłonieni nasi bohaterowie i bohaterki? To niezwykle trudne zadanie spoczywało na partnerach strategicznych. Jak spośród nawet kilku tysięcy zatrudnionych osób wybrać tę jedną? Jak przeprowadzić ten proces? Jak zakomunikować to wewnętrznie?
Klucz wyboru był bardzo różny. Czasem – w przypadku mniejszych organizacji – było to zaproszenie skierowane do całego zespołu lub bezpośrednio do osób, które czują się bardziej komfortowo w sytuacjach wymagających odsłaniania się. Czasem – w przypadku większych organizacji – był to bardzo świadomy wybór. Poprzez zaangażowanie firm w kampanię chciały one również rozprawić się z pewnymi stereotypami pokutującymi w branżach oraz pokazać, że ich miejsca pracy są przyjazne dla różnych osób. I tak wśród naszych wspaniałych bohaterów i bohaterek mamy osoby różnych narodowości, w różnym wieku, sprawne i z niepełnosprawnością, osoby z dziećmi i bez, z małych i wielkich miast, z różnymi pasjami, o różnych temperamentach.

Rys. 1. Olga z CD PROJEKT RED, Ania, Gosia i Pierre z Philip Morris, Alisa z Deloitte, Krzysztof z Leżę i Pracuję, Anita z Grupy ANG,Anna z Sharebee, Omaid z Inclusive.Buzz zapraszają nas do swojego świata i dzielą się swoimi historiami; pokazują, co buduje ich tożsamości
Źródło: opracowanie własne

Olga z CD PROJEKT RED, Ania, Gosia i Pierre z Philip Morris, Alisa z Deloitte, Krzysztof z Leżę i Pracuję, Anita z Grupy ANG, Anna z Sharebee, Omaid z Inclusive.Buzz zapraszają nas do swojego świata i dzielą się swoimi historiami; pokazują, co buduje ich tożsamości. Gosia to fanka motosportów, Ślązaczka, Polka, żona, menedżerka w sprzedaży. Olga jest matką, ekstrawertyczką, producentką gier, gamerką, pochodzi z małego miasteczka. Alisa – Ukrainka, programistka, inżynierka, odważna 20-latka. Omaid jest Afgańczykiem, wegetarianinem, kucharzem, idealistą i fanem piłki nożnej. To tylko niektórzy z naszych bohaterów i bohaterek kampanii. Wszyscy oni są jednak dowodem na to, że ich doświadczenia, wielowymiarowość ich tożsamości są mile widziane w miejscach pracy. 
Partnerzy strategiczni kampanii – firmy, w których pracują bohaterowie i bohaterki – udowadniają, że docenienie różnorodności, a także autentyczne budowanie kultury włączającej wzmacnia całą organizację. Chętnie też dzielą się swoimi praktykami i pokazują, jak to robić na co dzień.
„To, że takie kampanie powstają, oznacza, że w temacie różnorodności mamy jeszcze wiele do powiedzenia, a przede wszystkim –
do zrobienia. Cieszy nas fakt, że w debatę na temat istoty budowania równościowego środowiska pracy włącza się biznes, którego działania w tym zakresie mają ogromne znaczenie. W Philip Morris przeprowadzamy transformację naszego biznesu m.in. w oparciu na wartościach wynikających z naszej strategii I&D (inclusion & diversity). Wiemy, że różnorodność świadczy o naszej sile, dlatego cieszymy się, że możemy być częścią tej kampanii” – mówi Ewa Sobiech, menedżerka ds. zaangażowania pracowników, inkluzywności oraz różnorodności w Philip Morris w Polsce.

Człowieka nie da się opisać jednym słowem, czyli dlaczego stawiamy na intersekcjonalność 

Kampania ma motyw przewodni, a jest nim hasło „Człowieka nie da się opisać jednym słowem”. Traktujemy je jak bazę – fundament, na którym warto budować wszelkie działania związane z tworzeniem włączających miejsc pracy czy społeczeństw.
Wszyscy potrzebujemy rozmowy o tym, kim jesteśmy, co składa się na naszą tożsamość, co się kryje pod tym pojęciem. Tożsamość to nasza soczewka patrzenia na świat – to, kim się czujemy jako indywidualności i jako członkowie i członkinie grup.

Często na warsztatach antydyskryminacyjnych, ale też tych wprowadzających do tematu różnorodności, mówi się o Kole Różnorodności, stworzonym przez trenerki Marylin Loden i Judy Rosner. Powstało ono jako narzędzie warsztatowe po to, by pokazywać ludziom, jak i na jakich poziomach się między sobą różnią, ale również po to, by mogli dostrzegać podobieństwa. Koło podzielone jest na kilka warstw/okręgów, co może ułatwić zrozumienie tożsamości jako złożonej, wielowymiarowej konstrukcji i być punktem wyjścia do rozmowy o tym, kim jestem, jak patrzę na świat, co jest dla mnie ważne.
Z wielowymiarowością ściśle wiąże się pojęcie intersekcjonalności, czyli nakładających się na siebie cech tożsamości i, co za
tym idzie, różnorodnych perspektyw oraz doświadczeń, które umykają przy arbitralnych podziałach na poszczególne grupy. Na to zagadnienie również zwraca uwagę kampania. Jak na razie w Polsce o intersekcjonalności w kontekście budowania włączających zespołów mówi się niezwykle mało, a szkoda, bo to kluczowe w tym procesie. Prowadząc działania z zakresu różnorodności i włączenia, często kieruje się je do grup wyodrębnionych ze względu na jedną przesłankę, jak chociażby płeć, wiek, status rodzinny, niepełnosprawność czy pochodzenie. Zdarza się jednak, że tak mocno skupiamy się na konkretnej cesze tożsamości, że wzmacniamy stereotypy, zamiast je niwelować. Nadajemy etykiety i przypisujemy ludzi do grup. Tymczasem grupy te są niezwykle różnorodne. 
Kampania ma na celu pokazanie wielowymiarowości różnorodności i zachęcenie do holistycznego podejścia do pracowników i pracownic. Takie podejście umożliwia zrozumienie różnych perspektyw, doświadczeń, ale też barier i szans rozwoju w miejscu pracy. To zaś pozwala budować prawdziwie otwarte, bezpieczne i sprawiedliwe organizacje.

Każde miejsce pracy może (i powinno) być otwarte na różnorodność

Żyjemy w ogromnie zróżnicowanym świecie, a skala tego zróżnicowania coraz silniej dociera do społecznej świadomości. Czas potraktować to jako szansę na docenienie ogromnego bogactwa, jakie ze zjawiskiem różnorodności się pojawia. 
Firmy, które opierają swoje strategie i inicjatywy na różnorodności i włączeniu, budują takie miejsca pracy, w których osoby zatrudnione czują się dowartościowane, w których wspiera się je w realizacji ich potencjału.
„92% młodych Polaków wybrałaby pracodawcę, który dba o różnorodność i buduje włączającą kulturę organizacyjną, 83% pracowników jest zaś otwartych na pracę w różnorodnym i wielokulturowym zespole. Badania jasno pokazują oczekiwania pracowników i pracownic. To niewątpliwie motywacja do wdrażania strategii i działań na rzecz różnorodności i włączenia” – mówi Paweł Niziński, prezes Better i Fundacji DEI Alliance – jeden z inicjatorów kampanii. 

Rys. 2. To pierwsza kampania dotycząca różnorodności, która kładzie nacisk na wielowymiarowość człowieka
Źródło: opracowanie własne

Coraz częściej podkreśla się, że różnorodność, równe szanse i kultura włączenia to trzy wartości fundamentalne dla przyszłego rozwoju współczesnych organizacji, a może nawet dalszego ich istnienia. Potrzebujemy miejsc pracy autentycznie otwartych na ludzi; takich, w których holistycznie podchodzi się do osób zatrudnionych, w których dostrzega się ich wielowymiarowość i wychodzi się naprzeciw ich potrzebom.
„Dbanie o różnorodność i kulturę włączającą, czyli foster inclusion, to jedna z wartości Deloitte, dlatego udział w tej kampanii jest dla nas szczególnie ważny. Jednocześnie marzę o rzeczywistości, w której inicjatywy z zakresu DEI nie będą potrzebne, bo społeczeństwo i miejsca pracy będą przyjazne i otwarte dla wszystkich bez względu na płeć, wiek, orientację psychoseksualną, narodowość czy stopień sprawności” – mówi Maja Zabawska, partnerka w dziale doradztwa podatkowego, liderka Diversity Equity Inclusion w Deloitte.
Organizatorzy i partnerzy kampanii pochodzą z różnych sektorów, reprezentują różne branże i wielkości organizacji. Łącząc się w kampanii pokazują, że dostrzeżenie różnorodności i budowanie włączających miejsc pracy jest absolutnie dla każdego. W ten sposób zapraszają też inne organizacje i firmy, by przyłączyły się do świętowania różnorodności – która otwiera nas i wzbogaca nasze zespoły.
„Dołączenie do akcji #PowiedzCześćRóżnorodności jest kolejnym krokiem w naszych działaniach na rzecz otwartości w branży gier wideo. Nasza największa siła to ludzie i ich różnorodność, dlatego mocno stawiamy na to, by tę różnorodność pielęgnować, tworząc bezpieczne i przyjazne warunki pracy. Wierzymy, że inkluzywne środowisko CD PROJEKT RED wspomaga rozwój nie tylko naszych pracowników, ale i całej branży” – mówi Agnieszka Szamałek-Michalska, Culture, Diversity & Inclusion Director w CD PROJEKT RED. 

Rys. 3. Na screenach udostępnionych przez firmę Screen Network – partnera kampanii, w doskonałych lokalizacjach w Warszawie, Krakowie, Poznaniu, Katowicach i Szczecinie przez ponad 3 tygodnie nasze plakaty zostały wyświetlone ponad 124 tys. razy
Źródło: opracowanie własne

Rys. 4. Zarówno poprzez działania online, jak i w outdoorze, chcieliśmy wyjść z przesłaniem o różnorodności poza wąskie grono zainteresowanych
Źródło: opracowanie własne

#Diverstory – dołącz do kampanii! Twoja historia jest ważna

Świętować mogą nie tylko organizacje; również indywidualne osoby. Dlatego na specjalnie dedykowanej kampanii stronie www.czescroznorodnosci.pl powstało narzędzie #Diverstory, dzięki któremu każdy i każda z nas może opowiedzieć o sobie: stworzyć swój plakat, zawrzeć w kilku słowach swoją historię i pokazać światu, kim jest. Każda taka historia niesie wielką moc osobistego przekazu. To również szansa na wspólne pokazanie, że nie chodzi o jakieś wymyślone pojęcie „różnorodność”. Chodzi o nas i naszą jakość życia – o poczucie bezpieczeństwa, szacunku, dostrzeżenie wielowymiarowości naszych tożsamości, o głos każdego i każdej z nas.

Rys. 5. Chcieliśmy zaciekawić odbiorców i odbiorczynie plakatami przedstawiającymi sylwetki osób, które żyją wśród nas, które różnią się od nas, ale z którymi mamy też wiele wspólnego. Chcieliśmy ich sprowokować do refleksji: o co w tym chodzi?
Źródło: opracowanie własne

Kilka miesięcy kampanii – czy było warto?

Nawet przez chwilę nie wątpiliśmy w tę kampanię, nie zastanawialiśmy się, czy warto. Od jej startu minęło już kilka miesięcy, a ona nadal żyje. Na screenach udostępnionych przez firmę Screen Network – partnera kampanii, w doskonałych lokalizacjach w Warszawie, Krakowie, Poznaniu, Katowicach i Szczecinie przez ponad 3 tygodnie nasze plakaty zostały wyświetlone ponad 124 tys. razy. Coś wspaniałego!
Co więcej? Swoje plakaty na stronie www.czescroznorodnosci.pl
przygotowało ponad 100 osób. W mediach społecznościowych o kampanii piszą zarówno osoby, które zawodowo zajmują się tematyką diversity&inclusion, jak i te, do których po prostu dotarło nasze przesłanie i poprzez swoją aktywność chcą się w nią włączyć i wyrazić swoje poparcie. 
„Od czasu, kiedy w 2007 r. Polska produkcją znaną jako «Spadaj, wieśniaro» wygrała konkurs Komisji Europejskiej na najlepszy materiał audiowizualny na temat równego traktowania, nie było społecznej kampanii dotyczącej różnorodności (…). Po 15 latach znów mamy wspaniałą, mądrą, ogólnopolską kampanię, która opowiada historię każdej i każdego z nas” – mówi Dominika Sadowska, ekspertka DEI, założycielka Divercity+.
Podobnych komentarzy otrzymaliśmy wiele. Najbardziej jednak cieszy fakt, że odzywają się do nas firmy, które wewnętrznie mierzą się z wyzwaniem: jak mówić o różnorodności? Jak sprawić, by była ona przestrzenią do spotkania się ludzi, a także motorem rozwojowym organizacji? Okazuje się, że nasza kampania pomogła im zacząć wewnętrzne rozmowy na ten temat – niejednokrotnie też, dzięki wykorzystaniu narzędzia #Diverstory – została zrealizowana w konkretnych firmach. To wielka radość!
Zarówno poprzez działania online, jak i w outdoorze chcieliśmy wyjść z przesłaniem o różnorodności poza wąskie grono zainteresowanych. A to wszystko po to, by uwrażliwiać i edukować. Chcieliśmy zaciekawić odbiorców i odbiorczynie plakatami przedstawiającymi sylwetki osób, które żyją wśród nas, które różnią się od nas, ale z którymi mamy też wiele wspólnego. Chcieliśmy ich sprowokować do refleksji: o co w tym chodzi? A w dalszej kolejności do zapytania siebie samego, siebie samej: kim ja jestem? Jakbym siebie opisał lub opisała? Co jest dla mnie ważne? Co jest ważne dla osób, z którymi pracuję czy mieszkam?
Naszym celem było też zachęcenie pracodawców do przyjrzenia się swoim organizacjom, do zadania sobie i ludziom w nich pracującym pytań: kim jesteś i czy możesz być tutaj sobą? 
Czy cenimy różnorodność? Czy tworzymy przestrzeń, w której można się rozwijać, wymieniać doświadczeniami, ale też odsłonić? 
Wierzymy, że się to choć trochę udało.